انگیزه نامه چیست؟

چرا انگیزه نامه می‌نویسیم؟

انگیزه نامه یک پل ارتباطی مستقیم بین شما و کمیته تصمیم‌گیری در دانشگاه مقصد است و درواقع از طریق آن می‌توانید خود را از دیگر متقاضیان متمایز کنید و به کمیته پذیرش نشان دهید که لیاقت، علاقه‌مندی و اراده لازم برای کسب علم و دانش در دانشگاه مقصد را دارا هستید. کمیته پذیرش و استادان دانشگاه مقصد، بامطالعه انگیزه نامه شما متوجه خواهند شد که شما چه کسی هستید، علائق حرفه‌ای و هدف شما از تحصیل چیست و از همه مهم‌تر این‌که چرا آن‌ها باید شما را انتخاب کنند؛ بنابراین همان‌طور که ذکر شد، نوشتن انگیزه نامه تأثیر زیادی در کسب پذیرش شما خواهد داشت.

انگیزه نامه را چگونه بنویسیم؟

با نوشتن انگیزه نامه (SOP)، شما زندگی خود را همچون یک قصه هدف‌دار برای خواننده ترسیم می‌کنید و دلایل خود را از انتخاب رشته و دانشگاه موردنظر مشخص می‌نمایید. در پرونده درخواست پذیرش شما برای اپلای، مدارک مختلفی وجود دارد که هر یک به‌نوعی معرف شما و توانایی‌هایتان است. مثلاً با ارائه ریزنمرات به‌راحتی می‌توان در مورد سطح نمرات دروس تخصصی شما اطلاعات لازم را کسب نمود و یا در توصیه‌نامه‌ که اساتید فعلی شما برای تصمیم‌گیرندگان در دانشگاه مقصد می‌نویسند، برخی توانایی‌ها و تلاش‌های شما در فعالیت‌های علمی و آموزشی شرح داده می‌شود. همه این مدارک، بیشتر بیانگر وضعیت فعلی و یا چند سال اخیر شماست اما انگیزه نامه روایتگر مجموعه‌ای از اهدافتان است که در طول سالیان گذشته باعث شده از شما فردی بااراده، کوشا و هدفمند بسازد.

برای نوشتن SOP بهتر است با ادبیاتی ساده و درعین‌حال رسمی، نکات کلیدی در مورد شخصیت خود را بیان نمایید. باید خواننده انگیزه نامه را طوری در نوشته با خود همراه کنید که او درنهایت دریابد که برنامه‌ای طولانی‌مدت و هدفمند از گذشته تا حال برای ادامه تحصیل داشته‌اید ضمن اینکه بامطالعه انگیزه نامه قانع شود که دلایل محکمی برای انتخاب رشته و دانشگاه مقصد داشته و به دنبال دریافت یک نتیجه ایدئال از ادامه تحصیل هستید.

چه نکاتی را در نوشتن SOP باید مدنظر قرار دهیم؟

• نیازی نیست حتماً به ترتیب زمانی از کودکی تاکنون داستان زندگی خود را بیان کنید. البته این رایج‌ترین شیوه در بیان SOP است، ولی به خاطر داشته باشید که برای ایجاد تمایز با SOP دیگران می‌توانید از شیوه‌های دیگری نیز در داستان‌گویی استفاده کنید. به‌طور مثال می‌توانید از یک رویداد علمی که در دوران نوجوانی نظر شما را به خودش جلب کرده آغاز کنید.
• دلیل انتخاب رشته و دانشگاه و لزوم انتخاب این مقطع تحصیلی را به‌طور واضح و با جزئیات بیان کنید.
• توانمندی و شایستگی‌های خود را برای دریافت پذیرش ذکر کنید. درواقع به‌طور غیرمستقیم به خواننده میگویید چرا باید شما را انتخاب کند و دیگری را انتخاب نکند.
• چنانچه برای چند دانشگاه اپلای نموده‌اید بهتر است برای هر دانشگاه به‌طور جداگانه و مختص به همان دانشگاه SOP بنویسید تا تأثیر بیشتری بر روی تصمیم‌گیرندگان داشته باشد.
• متن SOP باید گویا و بیانگر اهداف مشخص شما از تحصیل و به‌طور خاص هدف شما از این‌که تصمیم به اپلای گرفته‌اید، روشن سازد.

• از جملات منفی به‌خصوص در مورد انتخاب‌های اشتباه و یا شکست‌ها تا جای ممکن استفاده نکنید. نباید تصمیم‌گیرندگان احساس کنند شما فردی هستید که در هر زمان از زندگی خود، از سویی به سویی دیگر کشیده می‌شوید، برعکس باید این برداشت را از SOP شما داشته باشند که همواره طبق یک برنامه مشخص در جستجوی رسیدن به هدفی خاص بوده‌اید و در این حرکت همیشه عزمی راسخ داشته و خواهید داشت.
• برای SOP از ساختار مشابه با رزومه استفاده نکنید به این معنی که SOP شما نباید فقط شامل مجموعه‌ای مرتب از تجربیات کاری، تحصیلی یا پژوهشی شما باشد، بلکه باید مشابه با یک قصه جذاب، دارای فرازوفرود و البته جالب و شنیدنی باشد، ضمن آن‌که فعالیت‌های اجتماعی و گروهی شما را نیز پوشش دهد.
• اشاره مستقیم به نکات کلیدی در مورد شخصیت شما، جذابیت انگیزه نامه را کاهش می‌دهد و بهتر است غیرمستقیم تمامی موارد را عنوان نمایید. اگر درزمینهٔ یادگیری مطالب، سرعت عمل بالایی دارید و یا در پیگیری و به نتیجه رسیدن برنامه‌هایتان پشتکار خوبی دارید، غیرمستقیم به آن‌ها اشاره‌کنید. برای مثال در یک المپیاد دانشجویی موفق به کسب رتبه‌ای شده‌اید و این موفقیت به دلیل سرعت یادگیری و پشتکارتان بوده است آن را می‌توانید بدین‌صورت بیان نمایید: “در سال ۲۰۱۲ تصمیم گرفتم در المپیاد ریاضی شرکت نمایم و در ظرف کمتر از ۴ ماه، خود را برای شرکت در آزمون آماده کردم و در همان سال توانستم رتبه چهارم المپیاد دانشجویی ریاضی را کسب نمایم.”

با یک چنین متنی شما هر دو خصوصیت مثبت خود (سرعت عمل و پشتکار) را عنوان نموده‌اید اما بدان اشاره مستقیم نداشته‌اید و یا به‌جای این‌که بگویید من فردی باهوش و سخت‌کوش هستم، یک مثال از موفقیت خود آورده‌اید. مثالی دیگر نیز می‌تواند این جمله باشد: “من در انجام فلان پروژه، جوان‌ترین عضو گروه بودم.” این یعنی شما توانسته‌اید با توانایی‌های خود درزمانی کمتر، بی‌جایگاهی بالاتر از سن و سال خود برسید.

• بهتر است پس از اتمام نگارش انگیزه نامه از اساتید و افراد مطلع بخواهید متن شما را مطالعه کنند تا انگیزه نامه‌ای که نوشته‌اید فاقد ایراد نگارشی و محتوایی باشد.

در نوشتن SOP تا حد ممکن از کپی‌برداری پرهیز کنید و سعی نمایید متن متمایزتری داشته باشید. نوشتن متن‌هایی مشابه انگیزه نامه دیگران، SOP شما را بی‌اعتبار می‌نماید و ازآنجاکه شما در مورد داستان زندگی شخصی خود سخن می‌گویید، بنابراین تمایز آن با سایر انگیزه نامه‌ها حائز اهمیت است.

انگیزه نامهٔ موفق:

1. حتماً ابتدا ببینید که دانشگاه مورد جواب چه سوالاتی رو در انگیزه نامه خواستار شده و مطالب متفرقه ننویسید!
2. هدفتان از خواندن ارشد یا دکترا را بیان کنید.
3. اگر مثلاً قصد خواندن رشتهٔ زمین شناسی را دارید، حتماً لازم نیست بگویید که از بچگی عاشق سنگ‌ها بوده‌اید!
4. لطفاً و لطفاً و لطفاً تمپلیت نخوانید! خودتان، از خودتان بنویسید!
5.  حتماً از فردی وارد (مثلاً ما) خواهش کنید ازلحاظ نگارشی نوشتهٔ شمارا ویرایش کند.

​