مقاطع تحصیلی و شرایط اخذ پذیرش و بورسیه در ایتالیا

انواع تحصیلات دانشگاهی در ایتالیا

به دنبال توافق‌های سوربن (1998)، بولونیا (1999)، پراگ (2001) و برلین (2002) تحصیلات تکمیلی در ایتالیا دستخوش تغییر و تحولاتی گردید. بر اساس این توافق‌ها مقرر شد طی سال‌های 2000 تا 2010، نظام تحصیلات دانشگاهی اروپا منطبق بر سه دوره تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا پایه‌ریزی شود تا جابجایی دانشجویان و دانش‌آموختگان و تأیید مدارک تحصیلی ایشان به‌صورت بین‌المللی امکان‌پذیر شود.

نظام آموزش عالی ایتالیا تحصیلات دانشگاهی را در بخش‌های زیر در نظر گرفته است:

1. تحصیلات دانشگاهی
2. تحصیلات عالی هنر و موسیقی
3. تحصیلات عالی فنی IFTS
4. گروه‌های تحصیلات تکمیلی

نظام آموزشی تحصیلات دانشگاهی ایتالیا از قریب به 82 مرکز تحصیلات دانشگاهی تشکیل‌شده است که به بخش‌های زیر طبقه‌بندی می‌شود:

1. دانشگاه‌های دولتی
2. دانشگاه‌های غیردولتی مورد تأیید
3. دانشگاه‌های مجازی Telematiche

دانشگاه‌های ایتالیا کاملاً مستقل بوده و می‌توانند ارگان‌های اداره‌کننده (رئیس و شورای دانشگاه) و همچنین ساختار آموزشی و تحقیقاتی خود را تعیین کنند.

دوره‌های تحصیلی

سیکل اول

• Diploma Universitario: دوره تحصیلی مبتنی بر نظام قدیم است. طول این دوره 2 تا 3 سال تحصیلی بعد از دیپلم دبیرستان بوده و سطح اول تحصیلات دانشگاهی در ایتالیا محسوب می‌شود. دانشجویان در این دوره علاوه برگذراندن دروس، در دوره‌های کارآموزی شرکت می‌کنند و آماده می‌شوند تا بعد از پایان دوره در حرفه‌های مرتبط مشغول کار شوند.
• Diploma di Laurea: دوره تحصیلی مبتنی بر نظام قدیم که مدت تحصیل در آن 4 تا 6 سال است. در این دوره نیز دانشجو علاوه برگذراندن دروس مربوطه، در دوره‌های کارآموزی نیز شرکت می‌کند.
• (PL) Laurea: دوره تحصیلی مبتنی بر نظام جدید است. طول این دوره 3 سال است و شامل 180 واحد درسی است. شرط ورود به این دوره داشتن دیپلم دبیرستان است.

سیکل دوم

• Diploma di Laurea: دوره تحصیلی مبتنی بر نظام قدیم ایتالیا است. مدت دوره 4 تا 6 سال بوده و دانشجو همراه با گذراندن دروس مربوطه، در دوره‌های کارآموزی نیز شرکت می‌کند. دانشجویان این دوره موظف هستند که در سال‌های پایانی پژوهشی نیز انجام دهند و از پایان‌نامه خود دفاع کنند.
• (LS) Laurea Specialistica: دوره تحصیلی مبتنی بر نظام جدید است. طول این دوره 2 سال است و شامل 120 واحد آموزشی- تخصصی است. شرط اولیه ورود به این دوره داشتن مدرک Laurea است.
• Laurea Magistrale a Ciclo Unico: دوره تحصیلی مبتنی بر نظام جدید است. طول این دوره تخصصی 5 تا 6 سال است و شامل 300 تا 360 واحد آموزشی است. شرط ورود به این دوره داشتن مدرک دیپلم دبیرستان است.
• Master universitario di primo Livello: دوره تحصیلی مبتنی بر نظام جدید است. این دوره یک دوره دانشگاهی 1 ساله با 60 واحد درسی است و شرط ورود به آن داشتن مدرک Laurea است.

سیکل سوم

• (DR) Dottorato di Ricerca: دوره آموزشی است که هم در نظام قدیم و هم در نظام جدید وجود دارد. دانشجویان در طی یک دوره 3 تا 4 ساله پژوهشی اقدام به تحصیل می‌کنند.
• Master universitario di secondo Livello: دوره تحصیلی مبتنی بر نظام جدید است. طول دوره یک سال است که در آن گذراندن 60 واحد ضروری است. شرط اولیه ورود به این دوره داشتن مدارک Laurea Specialistica یا Laurea Magistrale است.

لازم به ذکر است دوره‌های تخصصی دیگری هم وجود دارد که طول مدت آن‌ها طبق ضوابط تحصیلی و قوانین اروپایی تعیین می‌شود.

یادآوری: در برخی مدارک دانشگاهی کشور ایتالیا واژه Dottore قید می‌شود و این واژه نباید با عبارت Dottorato di Ricerca که در مدرک تحصیلی سطح سوم این کشور قید می‌گردد، اشتباه گرفته شود.

دوره‌های کارشناسی در ایتالیا

در مورد دوره‌های مختلف تحصیلی در کشور ایتالیا در بخش‌های قبلی به‌طور کامل توضیح داده شد.

مدارک لازم برای اخذ پذیرش در مقطع کارشناسی:

1. رزومه کامل تحصیلی و کاری به فرمت اروپایی (CV)
2. ترجمه مدارک دیپلم و پیش‌دانشگاهی به زبان انگلیسی یا ایتالیایی به همراه ریزنمرات
3. انگیزه نامه در حداکثر دو صفحه به زبان انگلیسی (SOP Statement of Purpose)
4. مدرک زبان انگلیسی با سطح B2، معادل Toefl iBT با نمره 80، IELTS 6 آکادمیک، MCHE وزارت علوم با نمره 70 و یا TOLIMO سازمان سنجش با نمره 560
5. اسکن پاسپورت
6. اسکن عکس 3 در 4

دوره‌های کارشناسی ارشد در ایتالیا

دانشگاه‌های کشور ایتالیا سالانه مبلغ 11000 تا 14000 یورو برای مقطع کارشناسی ارشد تحت عنوان بورسیه تحصیلی در اختیار دانشجویان مستعد بین‌المللی قرار می‌دهند و متقاضیان در صورت داشتن رزومه و سوابق تحصیلی مناسب می‌توانند در طول دوران تحصیل خود مجموعاً مبلغ 22000 تا 28000 یورو را دریافت نمایند.

پذیرش در مقطع فوق‌لیسانس

متناسب با شرایط هر دانشگاه، فراخوان پذیرش دانشجو ممکن است در طول سال ۱ الی ۲ مرتبه در مقطع کارشناسی ارشد صورت گیرد.

شروع دوره و مهلت ثبت‌نام:

• ترم اول: در سپتامبر (اوایل شهریورماه) – مهلت ثبت‌نام اواسط آذر تا اواخر خرداد
• ترم دوم: در مارس (اواخر اسفندماه) – مهلت ثبت‌نام اواخر تیر تا اواخر آذرماه

مدارک لازم جهت اخذ پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد:

1. رزومه کامل تحصیلی و کاری به فرمت اروپایی (CV)
2. ترجمه مدرک کارشناسی به زبان انگلیسی یا ایتالیایی به همراه ریزنمرات
3. توصیه‌نامه استاد از حداقل یک یا دو نفر از اساتید (Recommendation Letter)
4. انگیزه نامه در حداکثر دو صفحه به زبان انگلیسی (SOP Statement of Purpose)
5. مدرک زبان انگلیسی با سطح B2، معادل Toefl iBT با نمره 80، IELTS 6 آکادمیک، MCHE وزارت علوم با نمره 70 و یا TOLIMO سازمان سنجش با نمره 560
6. اسکن پاسپورت
7. اسکن عکس 3 در 4

دکترا در ایتالیا

دانشگاه‌های کشور ایتالیا سالانه مبلغی بین 14000 تا 20000 یورو برای دانشجویان مستعد بین‌المللی مقطع دکترا به‌عنوان بورسیه تحصیلی تخصیص می‌دهند و متقاضیان در صورت داشتن رزومه و سوابق تحصیلی مناسب می‌توانند در طول دوران تحصیل خود مجموعاً مبلغ 42000 تا 60000 یورو دریافت نمایند.

پذیرش در مقطع دکترا

فراخوان پذیرش دانشجو در مقطع دکترا یک‌بار در طول سال ارائه می‌شود. شروع دوره از نوامبر تا فوریه است. مهلت ثبت‌نام و اخذ پذیرش به‌طورمعمول  از ماه مارس (اواخر اسفندماه) تا دسامبر (آذرماه) است.

مدارک لازم برای اخذ پذیرش در مقطع دکترا:

1. رزومه کامل تحصیلی و کاری به فرمت اروپایی (CV)
2. ترجمه مدارک کارشناسی و کارشناسی ارشد به زبان انگلیسی یا ایتالیایی به همراه ریزنمرات
3. توصیه‌نامه استاد از حداقل یک یا دو نفر از اساتید (Recommendation Letter)
4. انگیزه نامه در حداکثر دو صفحه به زبان انگلیسی (SOP Statement of Purpose)
5. پروژه تحقیقاتی (Proposal of Research)
6. خلاصه تز کارشناسی ارشد
7. مقالات منتشرشده در ژورنال‌های داخلی و بین‌المللی (در صورت موجود بودن)
8. مدرک زبان انگلیسی با سطح B2، معادل IELTS 5 آکادمیک یا Toefl iBT
9. اسکن پاسپورت
10. اسکن عکس 3 در 4

شرایط اخذ پذیرش در ایتالیا

در بخش‌های قبلی به‌قدر کفایت راجع به اخذ پذیرش در ایتالیا صحبت شد و در اینجا تنها به ذکر چند نکته بسنده می‌کنیم.

برای ورود به دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی در کشور ایتالیا، متقاضی باید مدرک پایان دوره دبیرستان (دیپلم) را داشته باشد. دارندگان این مدرک از کشورهای مختلف نیز می‌توانند پس از گذراندن امتحانات ورودی دانشگاه موردنظر، مجوز ورود به دانشگاه را دریافت نمایند.

از سال 1998 متقاضیان دارای مدرک دیپلم از طریق تکمیل برگه مخصوص جایابی و ارسال آن به وزارت دانشگاه‌ها و تحقیقات علوم و فناوری ایتالیا MIUR مجوز ورود به دانشگاه‌ها را دریافت می‌کنند.

توجه: نظام آموزشی محقق شده بعد از توافق‌های یادشده را نظام جدید و نظام قبل از آن را نظام قدیم می‌نامند.

مدارک موردنیاز برای دریافت کمک‌هزینه دولتی ایتالیا (دی اس یو)

امکان اخذ کمک‌هزینه تحصیلی سالیانه 2500 تا 5200 یورو برای کلیه دانشجویان به‌علاوه تخفیف 10 تا 90 درصدی در شهریه و تخفیف 70 درصدی خوابگاه و سلف‌سرویس دانشگاه وجود دارد.

مدارک لازم:

• ترجمه رسمی ایتالیایی شناسنامه پدر
• ترجمه رسمی ایتالیایی فیش حقوقی پدر (اگر پدر شغل آزاد دارند، به صنف مربوطه مراجعه کنید و گواهی حقوقی را اخذ کنید - فیش حقوقی باید برای سال گذشته میلادی تنظیم شود)
• ترجمه رسمی ایتالیایی گواهی یورویی مربوط به فیش حقوقی. نکته: بعضاً دیده‌شده دانشجویان بدون ترجمه فیش حقوقی و فقط با ارائه ترجمه گواهی یورویی صادرشده توسط بانک مرکزی هم بدون هیچ مشکلی بورس را دریافت کرده‌اند. چراکه در این گواهی مبلغ حقوق پدر و معادل ارزی آن درج می‌شود و به دلیل معتبر بودن این گواهی، سازمان بورس به آن اعتماد کافی دارد. اما شما برای احتیاط بیشتر می‌توانید فیش حقوقی را نیز ترجمه کنید.
• ترجمه ایتالیایی اجاره‌نامه (اگر مستأجر هستید)

* منظور از رسمی آن است که مدارک باید به تأیید وزارت امور خارجه نیز برسد که معمولاً دارالترجمه‌ها این کار را انجام می‌دهند. برای اجاره‌نامه نیازی به این تأیید نیست.

لیست دارالترجمه‌های معتبر برای ترجمه و مورد تأیید سفارت ایتالیا بر روی بورد کنسولگری ایتالیا در خیابان آفریقا موجود است.

​